विश्वभरि गाँजा को प्रयोग बढि रहेको छ । गाँजालाई औषधिजन्य प्रयोगको रुपमा विश्वका विभिन्न देशले प्रयोग गर्दै आएको छ । विश्व बजारमा गाँजा तथा यसको बोटका विभिन्न भागबाट बनेका लत्ताकपडा, तेल , साबुन , अचार , चिया , अनुहारका कृमजस्ता विभिन्न्न सामाग्रीहरु उपलब्ध छन । गाँजालाई मनोरन्जनको रुपमा प्रयोग गर्ने युवाहरु पनि दिनप्रतिदिन बढि रहेका छन ।
मनोचिकित्साका एसोसिएट प्रोफेसर लीमन हार्इंग र मानव फिजियोलजीका प्रोफेसर इरो वासारको नेतृत्वमा टार्टु विश्वविद्यालयका मेडिकल अनुसन्धानकर्ताहरूले “ड्रग्स एण्ड डेभलपिंग ब्रेन” को विस्तृत सर्वेक्षणको नतीजा निकालेका छन। उक्त सर्वेक्षण रिचर्च टिमले १६ देखि २५ वर्ष उमेरका ४,९२२ एस्टोनियाई युवाहरु बीचमा गाँजाको प्रयोगको मूल्यांकन गरेका थिए । सो सर्वेक्षणमा गाँजाको प्रयोगकर्ताहरू र प्रयोग नगर्नेहरुको मनोवैज्ञानिक लक्षणहरू कुन हदसम्म फरक छन् भनेर विश्लेषण गरिएको थियो।
ती मध्ये ४३ प्रतिशतले १७-१८ वर्षको उमेरमा पहिलोपटक आफ्नो जिवनकालमा गाँजा प्रयोग गरेको पाइयो। त्यसो त उक्त सर्वेक्षणमा सहभागीभएका १६ वर्षे उमेरकाहरु मध्ये १४.६ प्रतिशतले १३ वर्षको उमेरदेखि र ६८ प्रतिशतले १६ वर्षको उमेर भन्दा अगाडि नशालु पदार्थ सेवन गरेको पाइएको थियो ।
प्रोफेसर इरो वासारका अनुसार गाजाकोको निरन्तर र अत्याधिक प्रयोगले शरीरमा थुप्रै आधारभूत प्रक्रियाहरू परिवर्तन गरी स्वास्थ्यलाई क्षति पुर्याउदछ। उनका अनुसार मस्तिष्क विकासको दृष्टिकोणबाट युवा अवस्थासम्म जटिल अवस्था हो ।गाँजाको बारम्बार र अत्याधिक प्रयोगले शरीरका थुप्रै आधारभूत प्रक्रियाहरूमा परिवर्तन गर्दछ जसको कारणले स्वास्थ्यमा अपरिवर्तनीय क्षति पुर्याउन सक्दछ। मस्तिष्क विकासको दृष्टिकोणबाट, युवावस्था अत्यन्त महत्वपूर्ण छ।
एपिडेमियोलोजिकल अध्ययनहरूले कलिलो उमेरमा गाँजाको सेवन गर्नाले स्किजोफ्रेनिया स्पेक्ट्रम डिसआर्डर हुने खतरा बढाउँदछ । स्किजोफ्रेनिया स्पेक्ट्रम डिसअर्डर एक विषम क्लिनिकल लक्षण हो जसले व्यक्तिको धारणा, भाषा, सोच, र सामाजिक गतिविधिमा अवरोधहरू सृजना गर्दछ । यसबाहेक, नियमित गाँजाको प्रयोगले दिमागमा परिवर्तन ल्याउन सक्छ जसले भावनात्मक र संज्ञानात्मक विकारहरू निम्त्याउन सक्छ। टार्टु विश्वविद्यालयका अन्वेषकहरूले पत्ता लगाएका अनुसन्धानहरू अघिल्लो अध्ययनसँग पनि मिल्दोजुल्दो छ, जुन अनुसार गाजा प्रयोगकर्ताहरूले डिप्रेसन, निद्रा नलाग्ने, प्रेरणाको अभाव र र चिन्ता हुने जस्ता सम्भावना बढी हुन्छ।
अध्ययन अनुसार गाँजाको प्रयोग गर्ने युवाहरूमा डिप्रेशनको सम्भावना १.४ गुणा, आत्महत्या गर्ने विचारधाराको १.५ गुणा बढी र उनीहरूले गाँजाको प्रयोग नगर्नेहरुको तुलनामा आत्महत्या गर्ने सम्भावना ३.५ गुणा बढी हुन्छ। अन्वेषकहरूले गाँजाको बढ्दो मनोरन्जनकोरुपम प्रयोग बढ्नु यस प्रतिको व्यापक गलत धारणा हो भनेका छन । उनीहरुले गलत बुझाइप्रति खण्डन गर्न कडा परिश्रम गर्नुपर्ने सुझाव पनि दिएका छन ।
