गत शुक्रबार प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली गरेका व्यापक मन्त्रीमण्डल हेरफेरमा धेरैले नचिनेको र विवादित अनुहारहरु पनि छन। केहि भाग्यमानी जोडिहरुला श्रीमान श्रीमती नै मन्त्री हुन पाएका छन भने केहिको श्रीमती आउट हुदा श्रीमान इन पनि भएका छन । विगतमा विवादित बनेर पद गुमाएका देखि उपमेयरमा हारेकाहरुपनि मन्त्री बन्न पाएका छन ।
नवनियुक्त उर्जामन्त्री शरतसिंह भण्डारी २०६८ ताका रक्षामन्त्री थिए । रक्षामन्त्री भएकै बेला तराई टुक्रिन सक्छ भन्ने अभिव्यक्ती दिएर विवादमा होमिएका उनी पदमुक्त भएका थिए। त्यस बेला भण्डारीको दल मधेसी जनअधिकार फोरम लोकतान्त्रिकले उनलाई सरकारबाट फिर्ता बोलाउने निर्णय गरे लगत्तै प्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराईले संविधानको धारा ३८ ग अनुसार सम्बन्धित दलको सिफारिसमा उनलाई २ कात्तिक २०६८ मा पदमुक्त गरेका थिए। मधेशका जिल्ला छुट्याएर राष्ट्रियता विखण्डन गर्ने उनको यस अभिव्यक्तिको देशभर चर्को विरोध भएको थियो भने संसद अवरुद्ध समेत भएको थियो। उनै विखण्डकारी अभिव्यक्ति दिएर चर्को विरोध खेपेका शरतसिंह भण्डारी अहिले पुनः उर्जामन्त्री बनेका छन । शुक्रबार पुनः मन्त्री बनेका भन्डारी यो संगै १५ औं पटक मन्त्री बन्ने भाग्यशाली पात्र हुन् ।
आफुलाई मधेश आन्दोलनका बादसहा ठान्ने अर्का विवादित पात्र राजेन्द्र महतोका लागि पनि मन्त्री जिम्मेवार नौलो होइन । गिरिजाप्रसाद कोइराला नेतृत्वको २०६३ सालको सरकारमा उद्योग वाणिज्य तथा आपर्तिमन्त्री ्हुदै पहिलो संविधानसभाको निर्वाचनपछि पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड, माधवकुमार नेपाल नेतृत्वको सरकारमा त्यही मन्त्रालय सम्हालेका उनी डा. बाबुराम भट्टराई प्रधानमन्त्री हुँदा स्वास्थ्यमन्त्री बनेका उनको यो पटक उपप्रधान तथा सहरी विकासमन्त्रीमा बढुवा भयो । नागरिकताको विषयमा पटकपटक विवादमा आईरहेका महतो यो पटक मन्त्री हुनासाथ पनि विवादित बनेका छन. यसअघि धेरै नेपालीले महतो भारतबाट अंगीकृत नागरिक भएको आशंका गर्दै आएका थिए । उनले पहिला आफूले नागरिकता लिएको र पछि आफ्ना बुवाको पनि नेपाली नागरिकता बनाइदिएको बताइन्छ । महतोले शुक्रबार पदभार ग्रहण गर्दै ‘बहुल राष्ट्रिय राज्यको स्थापनाको लागि राष्ट्रिय मुक्ति आन्दोलनको तयारी’ गर्ने अभिव्यक्ति दिएका थिए । उनको यो अभिव्यक्ति नेपालको स्वतन्त्रता, सार्वभौमिकता, भौगोलिक अखण्डता, राष्ट्रिय एकता, स्वाधीनता र स्वाभिमानविरुद्ध रहेको भन्दै आलोचना भइरहेको छ । यसअघि प्रधानमन्त्री ओलीको आलोचकको पार्यायवाची मानिएका महतो सत्ता साझेदारी गर्दै उपप्रधान तथा शहरी विकासमन्त्री बनेपछि उनी सबैभन्दा बढी सत्ताको भोको भएको आरोप पनि विश्लेषकहरुले लगाइरहेका छन।
नेपालमा हेर्ने हो भने धेरै घरहरु यस्ता छन जहा एकजनाले पनि साधारण किसिमको रोजगार समेत पाएका छैनन। तर दैवको क्रिपा लागेपछि मन्त्री दान पाएका चर्चित जोडीहरु पनि सरकार गएका छन् । जुलीकुमारी महतो महिला बालबालिका तथा जेष्ठ नागरिक मन्त्रालयबाट आउट हुन साथ पति रघुवीर महासेठ उपप्रधान तथा परराष्ट्रमन्त्रीको रुपमा इन्ट्री भए । यसअघि भौतिक पूर्वाधार मन्त्रालयमा हुँदा सिण्डीकेट र कमिसनको चक्करमा सामेल भएको आरोप लागेका उनी २०७७ पुस १० गतेको मन्त्रिमण्डल हेरफेरबाट बाहिरीएका थिए । त्यस बेला उनले मन्त्रालयमा बसेर राम्रो काम गर्न नसकेको आरोप लाग्नुका साथै भ्रष्टाचारमा डुबेको आरोप पनि लागेको थियो। पत्नीको पदमुक्त भएकै दिन मन्त्री रघुवीर महासेठ डेढ वर्षपछि सरकारमा फर्किएका छन् ।
शेरबहादुर तामाङ र उषाकला राई पनि भाग्यशाली जोडि हुन । ओलीले प्रतिनिधिसभा विघटन गरेपछि प्रचण्ड माधवको कित्तामा पुगेका तामाङ दाम्पती पद पाउने भएपछि ओलीतिरै फर्किएका थिए । त्यस लगत्तै गत चैत १३ गते प्रदेश १ को सामाजिक विकास मन्त्रीमा नियुक्ती पाएकी राईका श्रीमान तामाङले पनि शुक्रबार स्वास्थ्य मन्त्रालयको जिम्मेवारी पाएका छन। मानवशास्त्र, समाजशात्र , इतिहास र कानुनमा स्नातकोत्तर गरेका तामाङलाई हृयदेश त्रिपाठीको ठाउँमा स्वास्थ्यमन्त्री बनाईएको हो । यसअघि कानुन मन्त्री हुदा बंगलादेशमा एमबीबीएस अध्ययनरत नेपाली छात्राहरुबारे आपत्तिजनक अभिव्यक्ति दिएपछि मन्त्री तामाङ सर्वाधिक विवादमा तानिएका थिए । त्यस बेला उनले आफ्नो अभिव्यक्तिप्रति लिखित माफी मागे पनि मन्त्री पद भने जोगिएन र अन्ततः उनले एक पत्रकार सम्मेलन गर्दै राजिनामा दिएका थिए।
विराटनगर जुटमिल्स जाँचबुझ आयोगले भ्रष्टाचार ठहर गरेर मुद्धा चलाउन सिफारिस गरेका अनिल झाले शुक्रबार खानेपानी तथा सरसफाइ मन्त्रीको जिम्मेवारी पाएका छन। ओली सरकारले नै गठन गरेको आयोगले भ्रष्टाचारको आरोपमा अनुसन्धान गरी मुद्दा चलाउन सिफारिस गरिएका झालाई सरकारले गठन गरेको उच्चस्तरीय न्यायिक जाँचबुझ आयोगले झाले मन्त्रीको हैसियतमा क्षेत्राधिकार बाहिर गएर जुट मिललाई घाटा पुर्याउने प्रयोजनका साथमा निर्णय गरेको ठहर गरेको थियो। झाकी श्रीमती डा. डिम्पल कुमारी झा पनि प्रदेश २ को भौतिक पूर्वाधार राज्यमन्त्री हुन। अनिल झाले आफ्नो कोटाबाट श्रीमती डिम्पल झालाई प्रदेश २ को लालवावु राउत नेतृत्वको सरकारमा तत्कालिन राजपा नेपालबाट ९ साउन २०७५ मा भौतिक पूर्वाधार विकास राज्यमन्त्री बनाएका थिए।
नेपालीसंग विवाह गरेकी भारतीय चेली तथा अंगीकृत नागरिकताधारी चन्दा चौधरीसमेत महिला बालबालिका मन्त्री भएकी छन् । यद्यपि नेपालको संविधानले अंगीकृतलाई मन्त्री बन्न रोकेको छैन । संसदमा हिन्दि भाषा बोलेको विषयमा यस अघि उनी चर्चित बनेकी थिइन।
त्यस्तै गत स्थानीय तहको चुनावमा टोखा नगरपालिकाको उपमेयरमा पराजित भएकी रेनुका गुरुङ राज्यमन्त्री भएकी छिन् । चुनाव ताका प्रतिद्धन्द्धीले ८ हजार ९८ मत ल्याउदा यीनले जम्माजम्मी ९९ मत ल्याएकी थिइन् । लज्जास्पद हार व्यहोरेकी गुरुङ समानुपातिक सांसद बनेकी थिइन ।
पदको लागि सत्ता साझेदारी भएको यस घटनाले मन्त्री पद एक भाग्यशाली उपहार योजना जस्तै पनि देखिएको छ।
-सविन घिमिरे
